ABD’de önümüzdeki 10 yılda araç gövdesi hurdası ciddi oranda artacak. 2030’ların başında yalnızca alüminyum gövde sacından yılda yaklaşık 350 bin ton hurda ortaya çıkacağı hesaplanıyor. Ancak bu hurdanın çoğu, içerdiği demir ve çeşitli safsızlıklar nedeniyle yüksek performanslı parçalarda kullanılamıyor; böylece milyonlarca dolarlık potansiyel değer boşa gidiyor.
Yeni alaşım: RidgeAlloy
Enerji Bakanlığı’na bağlı Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı (ORNL) bu soruna radikal bir çözüm getirdi: RidgeAlloy.
Bu yeni alüminyum alaşımı, düşük kaliteli hurdanın eritilip yeniden dökülmesiyle üretiliyor. Dahası, sanayinin talep ettiği dayanım, süneklik ve çarpışma performansı standartlarını karşılıyor. Yani bugüne kadar kalitesiz sayılan hurda, artık güvenilir ve yüksek performanslı yapısal otomotiv parçalarına dönüşebiliyor.
ORNL ekibi yalnızca 15 ayda fikir aşamasından tam ölçekli parça üretimine geçti. Alaşım geliştirme süreçlerinde bu hız alışılmışın çok üzerinde kabul ediliyor.
Enerji tüketimini yüzde 95 azaltıyor
Bugün otomotivde kullanılan pek çok kritik parça hâlâ birincil, yani cevherden üretilmiş alüminyuma bağımlı. Bunun nedeni, hurda alüminyumun parçalama sırasında vidalardan ve karışık metal bileşenlerinden aldığı demir ve diğer elementler nedeniyle öngörülemez ve zayıf hale gelmesiydi.
RidgeAlloy bu engeli ortadan kaldırıyor. ORNL’nin hesaplamalarına göre hurdanın yeniden eritilerek kullanılması birincil alüminyuma kıyasla yüzde 95’e kadar daha az enerji gerektiriyor. Bu da hem maliyetleri düşürüyor hem de çevresel etkiyi minimize ediyor.
Sanayide test edildi, sonuçlar “olağanüstü”
Chicago’daki Trialco Aluminum, karışık hurda alüminyumlardan RidgeAlloy’a uygun külçeler üretti. Daha sonra Michigan’daki Falcon Lakeside Manufacturing, bu külçeleri yüksek basınçlı kalıplama ile otomotiv parçalarına dönüştürdü.
Test edilen parça orta boyutlu ve karmaşık bir yapıdaydı. Sonuçlar ise beklentiyi aştı:
Yüksek dayanım sağlandı
Korozyon direnci gösterdi
Süneklik yapısal parçalar için yeterli bulundu
Bu performans, gelecekte çok daha büyük ve karmaşık giga-döküm parçaların bile hurda alüminyumdan üretilebileceğine dair güçlü bir işaret olarak değerlendiriliyor.
Otomotiv sektörünü ne bekliyor?
RidgeAlloy’un seri üretime geçmesi hâlinde otomotivde hammadde maliyetleri büyük ölçüde düşebilir. Hurda araç gövdeleri artık düşük değerli bir atık olmaktan çıkıp, stratejik bir endüstriyel kaynağa dönüşebilir. Uzmanlara göre bu gelişme, hurda otomobillerin “tarihe karışması” anlamına gelmese de, hurdanın kaderini tamamen değiştirecek bir dönemin başlangıcı olabilir.
