HANGİ   TARÇIN   GÜVENLİ?  SEYLAN, ÇİN  YA DA  VİETNAM  TARÇINI…

Sofralarımızda çeşitli yiyecek ve içeceklerde oldukça yaygın kullandığımız ve çok eski dönemlerden beri güzel kokusu, aroması ve sağlığı iyileştirici etkileri nedeniyle kullanılan tarçına sadece bir baharat demek hafif kalır.

Tatlılarımıza, pastalarımıza, yemeklerimize, bitki çaylarından  tutun,  kışın sıkça tükettiğimiz boza, salep gibi içeceklerimize lezzet katan tarçın kan şekeri seviyelerini  dengelemede yardımcı olur. Son yıllarda yapılan çalışmalarda iltihap giderici etkinsinin yanı sıra damar sertliği ve  Alzheimer  gibi hastalıklarda  koruyucu rol oynadığı  bildiriliyor. Vücutta toksinlerin atılmasında,  mide ve bağırsak rahatsızlıklarının ( iştah kaybı, sindirim yetersizliği,  gaz ve şişkinlik gibi ) şikayetlerinin giderilmesinde de  etkinliğini  bildiren çalışmaların olduğu bu güzel baharatın yine de miktarı abartılmadan ve doğru çeşidinin tüketilmesine dikkat edilmesi gerekiyor.

Tarçının farklı 100 türü var, ancak bizlerin piyasada görüp ulaştığı 3 farklı türü bulunur. Bunlar Seylan tarçını (Cinnamomum ceylanici), Çin tarçını (Cinnamomum cassia) ve son zamanlarda ortaya çıkan  Saygon veya Vietnam (Cinnamomum loureirii) tarçınıdır. Sağlığımız üzerinde olumlu etkilerinin olması nedeniyle fonksiyonel besinler arasında yer alan bu kıymetli baharat türleri arasında  içerdikleri  maddeler bakımından farklar bulunuyor. Baharat özelliği bakımından en güzel koku ve aromayı veren Seylan tarçını (ince ve kolaykırılır) piyasada fiyat bakımından en yüksek olanıdır. Görüntüsü bakımından Seylan tarçınına göre daha kalın kabuksu ve üzerinde koyu kahverengi mantar tabakası olan Çin tarçını (içi boş tüp gibi)  daha yüksek miktarda sinnamil aldehit bulundurur kan şekerini düşürücü etkisi daha yüksek ve fiyatı Seylan tarçınına nazaran daha düşüktür. Botanik olarak farklı ağaç kabuklarından elde edilen Vietnam tarçını ise dış kabukları soyulduğu için Çin tarçınından farklı görünümde, kokusu var fakat  yapısı ince olmadığı için Seylan tarçınından oldukça kalındır.

Kumarin, bilindiği gibi kan sulandırıcı etkisi olan bir madde ve fazla alımı kanama riskini artırabilir. Özellikle kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde ise ciddi risk oluşturur. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ya göre  70 kiloluk bir kişi günlük en fazla  7 mg.  kumarin alabilir.  Fazla miktarda alımı çocuklarda ve duyarlı kişilerde  karaciğer hasarına yol açabilecek olan kumarin maddesinin Seylan tarçınının bir gramında 0,1 mg. Çin tarçınında 3,8 mg. Vietnam tarçınında ise 6,8 mg. kadar bulunduğu saptanmış olduğunu bildiğimize göre  günde sadece 1 gr. (1 dolu çay kaşığı kadar) Vietnam tarçını kabuğu tüketen  kişiler için tehlike başlıyor demek oluyor.

Dolayısıyla aldığınız paket üzerinde türü belirtilmiyorsa  toz halinde satılan tarçınların hangisinin Seylan hangisinin Çin ya da Vietnam tarçını olduğunu anlamak zor  olabilir. Çubuk tarçınlarda ise yukarıda bildirdiğim farklara bakarak seçim yapabilir ve evde kendiniz öğüterek güvenle tüketebilirsiniz.

Şifa ile kalın…