1923 yılında, Fahrettin Altay ve Mürsel Paşa komutasındaki 5. Kolordu’nun ve Manisa halkının katılımı, Manisa Belediyesi’nin desteğiyle 102 yıl önce çekilen Zafer Yolları’nda filmi Yunusemre Belediyesi’nin katkısı ile yeniden vatandaşla buluşturuldu. 66 yıl sonra bilinen tek kopyasıyla yeniden gün yüzüne çıkan film OBASYA Turizm Geliştirme Kooperatifi Başkanı Mustafa Pala’nın arşivinde bulunuyordu. Cumhuriyetin 102 yılında yeniden izleyiciyle buluşturulan filmin gösterimi MTSO Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Gösterimin açılış konuşmasını yapan Yunusemre Belediye Başkanı Semih Balaban bu filmin önemine vurgu yaparak, “102 yıl önce çekilmiş, Türk sinemasının ilk dönem eserlerinden biri olan “Zafer Yollarında” filmini, yeniden Manisa’da izlemek hepimiz için büyük bir gurur. Bu film yalnızca bir sinema eseri değil, Cumhuriyetimizin doğuşuna giden yolda Manisa’nın, Manisalılar’ın, kahraman ordumuzun azmini ve bağımsızlık tutkusunu yansıtan bir belgedir. Fahrettin Altay ve Mürsel Paşa komutasındaki 5. Kolordu’nun öncülüğünde, Manisa halkının yürekten desteğiyle yaşanan o direniş, bu toprakların her taşına, her nefesine işlemiş bir kahramanlık destanıdır. Bugün 1923 yılında çekilmiş bu filmin bilinen tek kopyasının Manisa’da bulunması, bu şehrin tarihle, kültürle, sanatla kurduğu güçlü bağın da bir göstergesidir. Bu mirası korumak, yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak bizim en önemli sorumluluklarımızdan biridir. Bu anlamlı etkinliğin düzenlenmesinde emeği geçen herkese, özellikle bu filmin yeniden gün yüzüne çıkmasını sağlayan Mustafa Pala başta olmak üzere Ege Derneği Manisa Temsilcisi Murat Gültekin, araştırmacılar ve tarihçilerimize teşekkür ediyorum” diye konuştu.
FİLMİN ÖYKÜSÜNÜ VE KURTULUŞ MÜCADELESİNİ ANLATTILAR
Film gösterimi öncesinde gerçekleştirilen panelin moderatörlüğünü Mustafa Başgülşen yaparken; Tarihçi İsmail Arda Odabaşı, OBASYA Turizm Geliştirme Kooperatifi Başkanı Mustafa Pala ve Ege Derneği Manisa Temsilcisi Murat Gültekin, kurtuluş mücadelesini ve filmi anlattı.
Yunusemre Belediyesi, Ege Derneği Manisa Temsilcisi Murat Gültekin, Manisa Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO)’nın katkılarıyla yeniden vatandaşla buluşturulan filmin gösterimine Yunusemre Belediye Başkanı Semih Balaban, CHP Yunusemre İlçe Başkanı Yalçın Arcak, Yunusemre Kent Konseyi Başkanı Bektaş Kılınç, Belediye Başkan Yardımcıları, Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri, basın mensupları ve çok sayıda vatandaş katıldı.
FİLM HAKKINDA:
Milli Mücadele ve Cumhuriyet’in ilanı (1919-1923) sürecinde yapılan İstiklal Savaşı filmlerinin en tanınmışlarından, aynı zamanda en az bilinenlerinden biri ‘Zafer Yollarında’dır. Yaklaşık seksen yıl hakkında neredeyse yeni hiçbir şey söylenemeyen filmi, İsmail Arda Odabaşı, cumhuriyetimizin ilanı ve filmin yapım/gösteriminin 100. Yılı’nda yayımlanan makalesi ile birincil kaynaklara başvurarak ete kemiğe büründürdü; hakkındaki anlatıyı yanlışlardan arındırarak yeniden kurdu. “Büyük Taarruz ve Başkumandanlık Meydan Muharebesi zaferinin (26-30 Ağustos 1922), İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşunun (9-10 Eylül 1922) üzerinden yaklaşık bir yıl geçmiştir ve tarihî zaferin yıldönümü yaklaşmaktadır. Başında Muhsin Ertuğrul‟un bulunduğu Kemal Film ekibi, Zafer Yollarında filminin çekimlerine Batı Anadolu‟da 1923‟ün Temmuz ayı sonunda başlar. Çekimler askerî birliklerin (Beşinci Kolordu‟nun) katılımıyla savaş bölgelerinde sürdürülmüş, nihayetinde son sahneler için İzmir‟e gelinmiştir. (Sinema Faaliyeti, 28 Ağustos 1923, s.3) Filmin çekimlerini tamamlayan ekip, 27 (veya en erken 26) Ağustos’ta İstanbul’a döner. Filmin rejisörü Muhsin Ertuğrul, Vatan Gazetesi’ne son çalışmaları hakkında bilgi verir ve gazete 28 Ağustos tarihli nüshasında bunu haberleştirir. Film hakkında şimdiye dek tespit edilebilmiş en kapsamlı bilgi bu metinde yer alır: “Bir aydan beri Anadolu‟nun muhtelif muharebe sahnelerinde Beşinci Kolordu’nun iştirakiyle harekât-ı harbiyeyi tespit etmekte olan Kemal Film heyeti dün şehrimize avdet eylemiştir.” Afyon taarruzundan (Büyük Taarruz) Yunanlılar’ın İzmir’den kaçışına kadar olan savaş olaylarını sinemaya alan Kemal Film müessesesinin rejisörü Ertuğrul Muhsin Bey’in anlattığına göre, filmin gerçeğe uygun olmasını sağlamak için gerek Beşinci Kolordu gerekse Kemal Film hiçbir fedakârlıktan çekinmemiştir. Kolordu fırkaları 15 günden beri İzmir’e kadar kademe kademe savaş sahnelerinden geçerek gelmiş, Manisa Belediyesi’nin himmetiyle Manisa yangını bütün şehir sakinlerinin katılımıyla tekrar edilmiş (canlandırılmış), Çeşme civarındaki harekât, askerlerin ve subayların pek büyük fedakârlık ve tehlikeyi göze alarak atlarıyla denize atılmaları suretiyle tespit edilmiştir.” Film milli zaferin yıldönümünde, 9 Eylül’de, İstanbul, İzmir ve Manisa’da eşzamanlı olarak gösterilir. (“Sinema Faaliyeti, 28 Ağustos 1923, s.3)
