Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Uzmanı Osman Şerif Gültekin, Gediz Havzası Su Planları mevcut durumuyla ilgili bir sunum yaptı. Gültekin, 2100 yılını kadar Gediz Havzasında sıcaklığın ortalama 3,91 derece artacağına, yağışların ise yüzde 22,7 azalacağına dikkat çekti.
GEDİZ HAVZASININ YÜZDE 64’Ü MANİSA SINIRLARI İÇİNDE
Gültekin, “Gediz Havzamız 17.000 km² alana sahip. Türkiye'nin yaklaşık yüzde 2'sini kaplıyor. Toplam alanın yüzde 64'ünü Manisa, yüzde 12'sini İzmir, sırasıyla Uşak, Kütahya, Denizli, Balıkesir ve Aydın illerinden oluşmakta. Havzamızdaki içme suyu arıtma tesisleri sırasıyla İzmir'de 3 adet, Kütahya'da 1 adet, Uşak'ta 1 adet ve Manisa'da 103 adet içme suyu arıtma tesisimiz bulunmakta. Havza'daki yeri Su suyu kütleleri özelinde sıcak noktalara bakacak olursak buralar miktar ve kalite açısından kütlesi miktar ve kalitesi açısından yoğunlaşılması gereken kütleler” dedi.
45 NOKTADA ÇEVRESEL HEDEF SAĞLANAMADI
Gültekin, “Nifçayı tarımsal faaliyetlerin, kentsel endüstriyel deşarjlarının yoğun olduğu bir nokta. Gediz deltasında su miktarı baskısı söz konusu. Gölmarmara Gölü hepinizin bildiği üzere aşırı su çekimi, kuraklık ve yaşların azalması nedeniyle kurudu. Kula Kaynar Deresi taşkın riski taşıyor. Demirköprü Barajı balık çiftlikleri, tarım ve hayvancılık faaliyetleri baskısı altında. Gediz Ana Kolu ise kentsel endüstriyel, tarım ve hayvancılık faaliyetleri nedeniyle sıcak nokta olarak belirlenmiş durumda. Havzada geçtiğimiz yıl 58 adet yerüstü suyu istasyonundan 13 tanesi iyi sınıfta ve çevresel hedefin sağlandığını söyleyebiliriz. 45 tanesi orta sınıfta olarak belirlendi ve çevresel hedef sağlanamadı” diye konuştu.
GEDİZ HAVZASINDA 2025 YILINDA YAĞIŞLAR YÜZDE 20 AZALDI
Sıcaklık ve yağış durumlarını ele alan Gültekin, “Türkiye genelinde ve havzamızda uzun dönem ortalama sıcaklık 13.9, Havza'da 16 derece oluyor. 2024 yılı gözlem alan ortalama sıcaklığın 15.6 derece Havza'da 16.6 derece oluyor. Uzun dönem ortalama yıllık yağışın 573.4 mm, Havza'da 546 mm. 2024 yılı yıllık toplam yağışın azaldığını, 537.2'ye düştüğünü, Havza'da 411.5'e düştüğünü belirledik. Kuraklık durumuna bakacak olursak 2020, 2022 ve 2024 yıllarında kuraklık yoğun kuraklığın yaşandığı söylenebilir. 2023'ün daha yoğun geçtiğini söyleyebiliriz. 2025 yılı özelinde bakacak olursak kuraklık haritasına göre havzada şiddetli orta kuraklık yaşandığı görülmektedir. Suyu yağışlarının değerlendirmesine bakacak olursak son bir yılda ülke 2025 yılı su yılı yağışları normallerin yüzde 26 altında. Geçen yıla göre bu oran yüzde 28 azaldı. Gediz Havzası’nda 2025 su yılında yağışlar yüzde 20 oranında azaldı. Kuraklık çalışmalarımız, kuraklık yönetim planlarının hazırlanması çalışmaları kapsamında havzada 34 adet tedbir belirlendi ve bu tedbirlerin uygulanması durumunda 557 hektometre küp su kazanımının olacağı hesap edildi. Bu iklim değişikliğinin su kaynaklarının etkisi özelinde 2100 yılına kadar ortalama sıcaklıkların 6 derece artacağı, yıllık toplam yağışların yüzde 10 oranında azalacağı, kullanılabilir su miktarının yüzde 25 oranında azalacağı, yaz günleri sayısının 44'e çıkacağı, ardışık kurak günlerde 15 günlük bir artış olacağı, karla kaplı alanlarda ise yüzde 44'lük bir azalma olacağı belirlendi. Gediz Havzası iklimi ve iklim projeksiyonlarına bakıldığında ise 2100 yılına kadar 3.91 derece ortalama sıcaklık artışı bekleniyor. Yıllık toplam yağışlarda yüzde 22.7 oranında azalma, kurak günlerde ise 19 günlük bir artış bekleniyor. 2010 yılına kadar öngörülen durum bu” diye konuştu.
HABER: CÜNEYT HASÇELİK
