İmar planı siyasete kurban gitmesin!

Depremi hep acı tecrübelerden sonra hatırlıyoruz. Enkazların başında gözyaşı dökmek bu ülkenin kaderi olmamalı. Depremle yaşamayı öğrenmeli, hazırlıklı olmalı ve konut stokumuzu yenilemeliyiz. Manisa, Türkiye’nin birinci derece deprem bölgesinde. Her yıl birkaç kez sallanıyoruz. Küçük depremleri uyarı olarak görmemiz gerekirken, çoğu zaman birkaç gün konuşup unutuyoruz. Oysa bilim insanları açık açık söylüyor; Manisa, 7 büyüklüğünde deprem üretebilecek bir şehir. Peki Manisa’nın konut stoku ne kadar güvenli? İşte asıl soru bu.
Manisa Büyükşehir Belediyesi ile Celal Bayar Üniversitesi iş birliğiyle 600 bin bağımsız yapının dayanıklılık testi için proje başlatılmıştı. Peki sonuç? Vatandaşlar kendi evlerini öğrenebildi ama kentin genel fotoğrafı hala karanlık. Açıkçası tabloyu görmek için teste de gerek yok. Çünkü rakamlar az çok ortada. Bir haber çalışmamda öğrendiğim kadarıyla Manisa’daki yapı stokunun yüzde 65’i 2000 yılı öncesinde yapılmış. Yani denetimsiz, eski ve riskli. 2000 sonrası getirilen yapı denetim sistemi ise tam anlamıyla ancak 2011’den sonra işlerlik kazandı. Bu da demek oluyor ki Manisa’da on binlerce bina olası bir depremde ciddi risk taşıyor. Bugün adım atmazsak, yarın çok geç olacak.
Kentsel dönüşüm artık tartışmaya kapalı bir zorunluluktur. Özellikle eski mahallelerden başlayarak hemen harekete geçmek zorundayız.
Bu dönüşümün önünde duran en büyük engellerden biri de imar planı. Manisa’nın imar planı yıllardır güncellenmedi. Bir mahallede kat sınırı başka hemen yan sokakta bambaşka. Altyapısı kaldırmayan bölgelerde yüksek katlı binalara izin verilmiş, bazı yerlerde yol ve otopark ihtiyacı hiç hesap edilmemiş. Yani plan dediğimiz şey bir yol haritası olmaktan çıkmış, yamalı bohçaya dönmüş. Böyle bir planla sağlıklı kentsel dönüşüm yapmak mümkün değil.
Geçtiğimiz günlerde Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Besim Dutlulu ile Manisa Gazeteciler Cemiyeti’nde gerçekleştirdiğimiz sohbette özellikle imar planı konusunda çok hassas olduğunu gözlemledim. Kendisinin önceliği, yeşil alanı bol olan ve yatay mimarinin ön planda tutulduğu bir imar planı. Bu bakış açısı, hem şehir estetiği hem de deprem güvenliği açısından kritik öneme sahip. Çünkü yüksek katlı, sıkışık ve altyapısız bölgeler felaketi büyütürken; yatay mimari, daha planlı, yaşanabilir ve güvenli bir Manisa’nın kapısını aralayabilir.
Kolay olmadığını biliyorum ama imar planı mutlaka siyaset üstü bir anlayışla çözülmeli. Bugünkü kutuplaşma ortamına rağmen, en azından can güvenliğimiz için siyasilerin bir araya gelip ortak akılla hareket edeceğine inanmak istiyorum. Bilim insanlarının, mühendislerin, şehir plancılarının titiz çalışmalarıyla uzun vadeli bir vizyonla hazırlanmalı. Manisa’nın nüfus artışı, ulaşım ihtiyacı, yeşil alanları, altyapısı hesaba katılarak çağdaş ve sürdürülebilir bir plan yapılmalı. 
Burada herkesin sorumluluğu var. Ev sahipleri metrekaresini koruma, müteahhitler ise yüksek kâr peşinde koşma hesabını bırakmalı. Çünkü mesele para kazanmak değil, mesele can güvenliği.
Manisa için zaman daralıyor. Bu şehir, bir gün o büyük depremi yaşayabilir. O gün geldiğinde “keşke” dememek için bugünden harekete geçmek zorundayız.