Türkiye’de kadın cinayetleri, yapılan tüm bilinçlendirme çalışmalarına rağmen bir türlü azalmıyor. Kadınların hayatını kaybettiği olaylar sadece sayısal olarak değil, toplumun her kesiminde derin bir endişeye yol açıyor. Manisa’da da bu artış kendini gösterirken il genelinde son beş yılda 38 kadın cinayete kurban gitti. Son 5 yılda toplam 38 kadın cinayet sonucu hayatını kaybederken; 2021 yılında 4, 2022 yılında 6, 2023 yılında 13, 2024 yılında 11, 2025 yılının ilk 11 ayında ise 5 kadın farklı gerekçelerle katledildi. Bu cinayetlerin failleri genellikle kadınların yakınları; eşleri, eski eşleri, sevgilileri ya da aile bireyleri olarak kayıtlara geçerken faillerin tamamının ise erkek olduğu öğrenildi.
“CEZASIZLIK POLİTİKALARI CİNAYETLERİ TETİKLİYOR”
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Manisa İl Temsilcisi İdil Altun, İstanbul Sözleşmesi'nin iptaliyle birlikte kadınların korunmasında önemli bir boşluk oluştuğunu, 6284 sayılı kanunun ise etkin uygulanmadığını belirtti. Altun, “Manisa'da son 5 yılda 38 kadın cinayeti işlenmiş. Kadın Cinayeti Durduracağız Platformu olarak her ay ve her yıl yayınlanan verilere baktığımızda ülke geneline ve Manisa'da kadın cinayetlerinin artışını görüyoruz. Bu cinayetlerin artması bir süreç aslında. İstanbul Sözleşmesi'nin tartışmaya açılmaya başlaması ve sözleşmenin feshiyle birlikte gelen bir süreçti. İstanbul Sözleşmesi'nin feshiyle birlikte kadın cinayetlerinin arttığını görmekteyiz. Elimizde 6284 sayılı Kanun, Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun var. Kadınlar için can simidi olan bir kanun ve etkin uygulanırsa kadın cinayetlerini önleyici bir kanun. Fakat 6284 sayılı kanunun etkin uygulanmadığını görüyoruz. 6284'ün etkin uygulanmaması, faillere iyi hal ve haksız tahrik indirimi uygulanması Cezasızlık politikaları ve aile odaklı politikaların ileri sürülmesi kadın cinayetlerinin ve kadına şiddetin artmasına sebep oluyor. Cezasızlıkla sonuçlanan her şiddet olayı kadın cinayetine yol açıyor” dedi.
BOŞANMA AŞAMASINDA ŞİDDET ARTIYOR
Cezasızlık politikalarını yaşanan kadın cinayetleriyle örneklendiren İdil Altun, “Boşanma aşamasında şiddetin boyutu daha da artabiliyor. Manisa'da yakından davasını takip ettiğimiz Selda Eller, boşanma aşamasında olduğu erkek tarafından koruma kararına rağmen öldürüldü. Selda’yı öldüren fail, öldürmeden önce ‘Öldürürüm, 10 yıl yatar çıkarım’ diye beyanda bulunuyor. Bu söylem tesadüfi ortaya çıkan bir söylem değildir. Cezasızlık politikalarının sonucudur. Fail Gökhan Eller, haksız tahrik indirim uygulanarak 20 yıl hapis cezası aldı. Bu kabul edilebilir bir karar değil, işte bu cezasızlıkla sonuçlanan bir karar. Selda Eller yaşarken koruma kararına rağmen korunmuyor, öldürüldükten sonra da faile ödül gibi ceza veriliyor. Cezasızlık politikaları kadınların yaşama hakkını elinden alıyor. İki yıl davasını takip ettiğimiz Hilal Sultan Kırgöz davasına bakarsak, Hilal reddettiği sürücü kursundaki hocası tarafından öldürülüyor. Sürücü kursundaki hocası Hilal’i ısrarlı takip ediyor. Defalarca şikâyette bulunuluyor ve koruma kararı alınıyor. Yasalar etkin uygulansaydı Hilal bugün aramızda olabilirdi. Diğer verimize baktığımızda, Manisa’nın Turgutlu ilçesinde Mehtap Yerbağ boşanma aşamasında olduğu erkek tarafından iş yerinde silahlı saldırıya uğruyor. Kadınlar kendi hayatları hakkında karar verdikleri ve özgürce bir yaşam sürmek istediklerinde erkekler tarafından öldürülüyorlar. Ölüm yaşanmamışsa yaralamalarda etkili kararlar çıkmıyor. Kadınları ölüme götüren süreç aslında bu cezasızlık politikaları. Cezasızlığın, kadınların hayatını ciddi anlamda etkilediğini görmekteyiz” diye konuştu.
“CİNSİYET ODAKLI POLİTİKALAR ÜRETİLMELİ”
Kadın cinayetlerinin artmasında toplumsal cinsiyet eşitsizliği, erkek egemenliği ve namus, aile birliği gibi kavramların şiddeti meşrulaştırmasının etkili olduğunu vurgulayan İdil Altun, sözlerini şöyle sürdürdü: “Toplumsal açıdan kadın cinayetleri, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir sonucudur. Toplumda kadına biçilmiş bir rol var. Kendi yaşamı hakkında söz sahibi olamayan, sadece aile içinde var olabilen bir kadın profili. Erkek egemenliğini meşrulaştıran “namus”, “aile birliği”, “kıskançlık” gibi kavramlarla şiddetin normalleştirilmesi bu cinayetlere zemin oluşturuyor. Hukukun caydırıcı kararlardan uzaklaşması, faillere cesaret verirken kadınları da güvensizlik ortamına itiyor. Ekonomik açıdan bakıldığında ise kadınların güvencesiz istihdam koşulları, işsizlik, düşük ücretler ve ev içi bakımın tamamen kadınlara yüklenmesi, şiddet döngüsünden çıkmalarını zorlaştırmaktadır. Kadınlar aile içi bakımı üstleniyor, çocuk bakımını üstleniyor. Bu yüzden istihdama dahil olamıyor. Ekonomik özgürlüğe sahip olmayan kadınlar, şiddet gördükleri evi terk edemiyor. Erkek şiddetinin kadın cinayetlerinin önlenebileceğini biliyoruz. Fail erkeklere caydırıcı ve emsal kararların alınması çok büyük önem taşıyor. Aile odaklı politikalar sürmek öne sürmek yerine, kadınları yaşatacak olan politikalar üretilmelidir. Aile dedikçe kadının bireysel özgürlüğü zedeleniyor. Kadın etkin bir şekilde korunmalıdır.”
KAMU VE YEREL YÖNETİMLER SORUMLULUK ALMALI
Manisa’da Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu ve Yunusemre Belediyesi işbirliğiyle kurulan Kadın Destek Hattı gibi mekanizmaların önemli olduğunu belirten Altun, “Kamu kuruluşları ve yerel yönetimler şiddeti önleyecek mekanizmalar geliştirmelidir. 2024 Kasım ayında Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu ve Yunusemre Belediyesi işbirliğinde Kadın Destek Hattı kuruldu. Bu kadın destek hattının amacı şiddete uğrayan, şiddet sürecinde nasıl süreç izleneceğine dair bilgilendirme yapmaktadır. Bu mekanizmalar topluda görünürlük bakımından önemlidir. Manisa Büyük Şehir Belediyesi ‘ Avrupa Yerel Yaşamda Kadın-Erkek Eşitliği Şart’ını imzaladı. Yine Manisa Büyük Şehir Belediyesi, Kadın Dostu Kentler Projesini hayata geçirdi.Yakın zamanda da Yunusemre Belediyesi ‘Çalışanlara Yönelik Ev İçi Şiddetle Mücadele Politikası Belgesi’ni imzaladı. Eşitlikçi şiddet önleyici mekanizmaların geliştirilmesi ve yerel yönetimler tarafından bu adımların atılması oldukça önemli” dedi.
MANİSA’DA SON 5 YILDA ÖLDÜRÜLEN KADINLARIN İSİMLERİ
2021 yılında Semiha Peker, Kader Oktay, Sadriye Şen, Gülcan Elmacı 2022 yılında Ummuhan Yurtseven, Huriye Zeybek, Hilal Sultan Cingöz, Hülya Alkan, Nergis Güçlüer, Mutlu Menekşe 2023 yılında Bahar Kırbaş, Sabriye Karakaya, Cemile Karataş, Serap Aydoğan, Şükran Dalmış, Beyaz Urhan, Sultan Zencirci, Meliha Uludağ, Cansu Dönmez, Atike Eroğlu, Devrim Güler, Doğa Etyemez, Tülin Turantekin 2024 yılında Özge Gülenyüz, Melike Akpınar, Buse Demirkıran, Gözde Yılmaz, Hatice Ebem, Nagihan Can, Fatma Can, Ayten Gül Özfidan, Selda Eller, Mehtap Yarbeğ 2025 yılında ise Şenayi Arslan, Haniye Arab, Hatice Fırtına, Rukiye Yanar, Nazen Gümüş kadın cinayetlerinde hayatını kaybetti.
