Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Gökeyüp beldesinin 500 yılı aşkın bir tarihi var. Beldede yüzlerce yıldır çömlek üretimi yapılıyor. Beldede hemen hemen herkesin evinde çömlek yapımı için özel alanlar bulunuyor ve çömlek kadınlar tarafından yapılıyor.
500 yıllık tarihe sahip Gökeyüp Beldesi, kendine özgü dokusuyla da dikkat çekiyor. Kurulduğu ilk yıllarda Köprübaşı’na bağlı bir köy olan Gökeyüp, 31 Aralık 1991 tarihindeki İçişleri Bakanlığı kararıyla Salihli’ye bağlandı. 18 Kasım 1991 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşen Gökeyüp, 12 Kasım 2012'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu. Buraya ilk yerleşen iki kardeşin yörük oldukları, en büyüğünün gözleri mavi, ismi de Eyüp olduğu için buraya Gökeyüp adının verildiği ya da yaklaşık 500 yıl önce Eyüp ve Musa adlı iki mavi gözlü kardeşin buraya gelerek iki köy kurdukları bu köylerin daha sonra birleştiği rivayet ediliyor. Kasabanın ekonomik gelirleri arasında yıllardan bu yana tarım dışı bir faaliyet olan çömlekçilik önemli bir yer tutuyor.
GÜNLÜK YAŞAMDA HALA KULLANILIYOR
Kırsal Turizm Derneği Başkanı Nedim Zurnacı, “Gökeyüp Beldesi’nde çömlekçilik sanatı Neolitik Çağ’dan bu yana değişik evrelerden geçerek günümüze kadar ulaşmıştır. Önceleri ihtiyaçlar doğrultusunda ortaya çıkmış ve daha sonra giderek gelişmiştir. Unutulmaya yüz tutmuş sanat dalı olmasına rağmen ayakta kalmaya çalışmaktadır ve yapılan çömlekler gündelik yaşamımızda kullanılmaya devam edilmektedir. Yaklaşık beş yüz yıllık bir tarihi geçmişi olan Gökeyüp Beldesi’nde güveç yapımı geçmişten beri oldukça yoğun bir şekilde yapılmakta iken son yıllarda Somut Olmayan Kültürel Miras alanlarından birisi olan çömlekçilik, günümüzde halen az da olsa varlığını sürdürmektedir. Kırsal Turizm Etkinlikleri kursunun uygulama gezisinde gittiğimiz Gökeyüp kasabası el sanatları geleneği olan çömlekçilik anlamında büyük önem taşıyan ve bu sanatı hala devam ettiren nadir yerleşimlerden biridir” dedi.
.jpeg)
MALZEME ERKEKLERDEN, YAPIMI KADINLARDAN
Gökeyüp Beldesi’nde üretilen çömlekler, genel anlamda Ege bölgesinde ihtiyacı karşılamak için üretiliyor. Beldede hemen hemen herkesin evinde çömlek yapımı için özel alanlar bulunuyor ve çömlek kadınlar tarafından yapılıyor. Çömleğin biçimlendirilmesi tamamen kadın tarafından evlerinin bir odasında ya da avlu içerisinde yapılırken, hammaddeyi hazırlama işlemi, odunu taşıma ve ateşin yakılması erkekler tarafından yerine getiriliyor. Çömlek yapımında kullanılan toprak, Gökeyüp halkının üzerinde yaşadığı kahverengi orman toprakları veya dışardan aldıkları kırmızı kil ile mengele adı verilen mika görünümüne sahip olan toprağın karışımıyla oluşmakta Gökeyüp’te çömlek yapma tekniğini bilen ve çömlekçilikle uğraşanların yaş ortalamalarının yüksek olması, gençlerin bu sanata ilgisinin olmaması, köyde belirli bir süreden sonra bu sanatın yok olacağı kaygısını uyandırıyor.
HABER MERKEZİ
