2025 yılı içinde isim ve soyisim değişikliği davalarına başvuru oranında dikkat çekici bir artış yaşandı. Günlük hayatında kullandığı ismi resmi kayıtlarda görmek istemeyen ya da sosyal ve mesleki nedenlerle mevcut soyadını değiştirmek isteyen vatandaşlar, mahkemelere yöneliyor.
Türk Medeni Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca ad veya soyad değişikliği için “haklı sebep” gösterilmesi gerekiyor. Ancak kanun, bu sebepleri sınırlamıyor. Bu nedenle, mahkemeler kişisel, kültürel ya da psikolojik gerekçeleri detaylı biçimde değerlendirerek karar veriyor.
Hangi Durumlar Haklı Sebep Sayılıyor?
Adının alay konusu olması, toplumda kötü şöhretli bir kişiyle karıştırılma ihtimali, anlam olarak kişinin kimliğiyle bağdaşmayan ifadeler içermesi ya da yıllardır başka bir adla tanınıyor olmak, haklı sebep olarak kabul ediliyor.
Uzmanlara göre, somut deliller bu süreçte büyük önem taşıyor. Örneğin, uzun süredir farklı bir adla tanınıyorsanız bunu gösteren sosyal medya paylaşımları, iş sözleşmeleri, e-posta imzaları veya tanık beyanları mahkeme sürecini kolaylaştırıyor.
Davalar Genellikle Tek Celsede Sonuçlanıyor
İsim ve soyisim değişikliği davaları, genellikle vatandaşın ikamet ettiği yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılıyor. Davalı taraf ise ilgili Nüfus Müdürlüğü olarak belirleniyor.
Eğer dilekçe düzgün hazırlanmış ve deliller yeterliyse davalar çoğu zaman tek celsede sonuçlanabiliyor. Kararın kesinleşmesiyle birlikte Nüfus Müdürlüğü gerekli güncellemeleri yapıyor ve ad–soyad değişikliği resmi olarak tescilleniyor.
2025 Yılı Güncel Ücret Tablosu – Harç, Gider ve Vekâlet Bedelleri
İsim ve soyisim değiştirme işlemlerinde 2025 yılı itibarıyla öne çıkan kalemler şöyle:
Başvuru harcı: Yıllık tarifeye göre değişken
Gider avansı: Tebligat ve müzekkere giderleri için ortalama 500–700 TL
İlan gideri: 600–1.200 TL arası (yayınlanan gazeteye göre değişiyor)
Vekâlet ücreti: Avukatlık hizmeti için baro tarifesine göre minimum 4.000–6.000 TL’den başlıyor
Vatandaşlar isterlerse bu süreci avukatsız da yürütebiliyor, ancak uzmanlar, dilekçedeki teknik hatalar ve eksik delillerin davaların reddedilmesine yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
E-Devlet Üzerinden İsim Değişikliği Mümkün mü?
2025 yılında E-Devlet üzerinden tam anlamıyla isim veya soyisim değişikliği yapmak mümkün değil. E-Devlet sadece yazım hataları veya harf eksikleri gibi küçük düzeltmeler için kullanılıyor. Tamamen farklı bir ad ya da soyad kullanmak isteyenler mutlaka mahkeme yoluna başvurmak zorunda.
Çocuklarda da İsim Değişikliği Mümkün
Velayeti elinde bulunduran ebeveyn, çocuğun adı için de mahkemeye başvurabiliyor. Okulda yaşanan alay durumları, sosyal çevreyle uyumsuzluk ve psikolojik etkiler, çocuklar için yapılan başvurularda önemli gerekçeler arasında yer alıyor.
Uzmanlar, çocuklar adına yapılan başvurularda “çocuğun üstün yararı” ilkesinin en belirleyici unsur olduğunun altını çiziyor.
Soyadı Değişikliği ve Evlilik Durumları İçin Geniş Seçenekler Sunuluyor
2023’te verilen yüksek yargı kararları doğrultusunda, evli kadınların bekârlık soyadını tek başına kullanabilmeleri mümkün hale gelmişti. Bu hak 2025 yılında da korunmaya devam ediyor. Ayrıca hem eşin soyadı hem de bekârlık soyadını birlikte kullanmak isteyen kadınlar için de seçenekler açık durumda.
Sonuç:
2025 yılı itibarıyla isim veya soyisim değiştirmek isteyen vatandaşlar için süreç, hem yasal olarak düzenlenmiş hem de mahkeme pratiği ile sadeleştirilmiş durumda. Ancak başarılı bir sonuç için haklı sebebin net şekilde ortaya konması ve delillerle desteklenmesi büyük önem taşıyor.
