Manisa’nın şirin bir İlçesi olan Kula, tarihin derinliklerinden günümüze kadar bozulmadan gelebilmiş bir anıt kent. Geçmişten günümüze açılan kapı niteliğinde olan Kula; kendine has cumbalı konakları, camileri, çukur çeşmeleri, hanları, hamamları, Rum evleri, kiliseleri ve ruhban okuluyla bini tescilli üç bin tarihi yapıya ev sahipliği yapan ve adeta açık hava müzesini andırmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, ilçe merkezinde eski Rum cemaati tarafından Hagios Stephanos (Bazı kaynaklarda Aya Yorgi olarak da geçer) Kilisesi ve Meryem Ana Kilisesi ile halk arasında Rum zenginlerinden Lambi oğlu Damyunus tarafından yaptırıldığı belirtilen ve 1989 yılında çıkan bir yangın sonrası harap olan Lambiyanos Okulu veya Eski Zafer Okulu bahçesinde yer alan şapeldir. Ayrıca Rumların yaşamış olduğu Gölde (İncesu) Köyü’nde bir ailenin bahçesinde yer alan, bugün ahır olarak kullanılan şapelin ismi ise bilinmediği belirtildi.
KÜLTÜR VARLIĞI İLAN EDİLDİ
Kula’nın, tarihin derinliklerinden günümüze kadar bozulmadan gelebilmiş bir anıt kent olduğunu belirten Alan Rehberi Sabahattin Argaç, “Kula, bin 500’ü birinci derece olmak üzere tescilli 3 bin tarihi yapıya ev sahipliği yaparak, adeta açık hava müzesini andırmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, Kula’da Kuzguncuk (Zaferiye) ve Hızırilyas (Akgün) ismi ile bilinen iki adet Rum mahallesi vardır. Her iki mahallede de birer kilise bulunmaktadır. Zaferiye mahallesinde Meryem Ana Kilisesi, Akgün mahallesinde ise Hagios Stephanos (Aya Yorgi) Kilisesi. Akgün Mahallesi 85. Sokak’ta konumlanmakta olan yapı İzmir 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 3248 sayılı kararı ile 09.04.1993 tarihinde taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Bugün harabe durumunda olan kilisenin beden duvarları ayaktadır Rumların yaşamış olduğu eski köylerimizden Gölde (İncesu) mahallesinde ise bir adet şapel bulunmaktadır” dedi.
RUM ESERLERİ İLGİ BEKLİYOR
Alan Rehberi Sabahattin Argaç, Kula’nın merkezinde eski Rum cemaati tarafından yaptırılmış eserlere de dikkat çekerek “İki adet kiliseden biri olan Hagios Stephanos Kilisesi, yapılan araştırmalara göre bazı kaynaklarda ismi Aya Yorgi Kilisesi olarak yer almaktadır. Akgün Mahallesi 85. Sokak’ta konumlanmakta olan yapı İzmir 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 3248 sayılı kararı ile 09.04.1993 tarihinde taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Bugün harabe durumunda olan kilisenin beden duvarları ayaktadır. Meryem Ana Kilisesi, Kula’nın doğusunda korunmuş doku içinde, arazinin yüksek bir noktasında konumlanmış. Çevresinde geleneksel konut dokusu bulunmaktadır. Kilisenin kuzeybatı kapısı üzerindeki kemer alınlığında yer alan Yunanca mermer kitabe kayıptır. Ancak eski fotoğraflardan kitabe üzerinde, 25 Mart 1837 tarihi net bir şekilde okunmaktadır. Eski Rum Cemaati tarafından yaptırılmış olan Şapel ise Lambiyanos Okulu veya Eski Zafer Okulu bahçesinde yer almaktadır. Günümüzde harabe durumunda olan Şapel restore edilmeyi bekliyor” diye konuştu.
MİNE BADAN-SÜLEYMAN ARASAN
