Türkiye’de 1. derece deprem bölgesinde yer alan Manisa için uzmanlar, sık sık olası büyük bir depremin yıkıcı sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor. Kentte, “Manisa Fayı” olarak bilinen ve Spil Dağı eteklerinden geçen 130 kilometre uzunluğundaki fay hattı ise ciddi riskler barındırıyor. Manisa Organize Sanayi Bölgesi Gürle mevkii yakınlarından başlayan Manisa Fayı, dağ hizası boyunca çok sayıda yerleşim yeri, kamu binası, hastane ve okulun da altından geçerek yüzey faylanması tehdidi oluşturuyor. Uzmanların aktif ve tehlikeli fay hatları arasında gösterdiği bu fay, Turgutlu ilçesine kadar uzanıyor ve İzmir'in Kemalpaşa ilçesinden gelen fay kırığıyla çakışarak Salihli, Alaşehir ve Sarıgöl ilçelerindeki yerleşim alanlarını da tehdit ediyor.
FAY HATTI ŞEHİR MERKEZİNDEKİ 15 MAHALLEDEN GEÇİYOR
Uzmanlara göre aktif fay hatlarına en az 25 metre mesafeden itibaren yapılaşmaya izin verilmeliyor. Bu doğrultuda fay hattının her iki tarafında toplam 50 metrelik bir yapı yasağı alanı bulunması gerekiyor. Ancak Manisa şehir merkezine oldukça yakın uzanan Manisa Fayı’nın tam üzerinde veya çok yakınında bulunan yapılar bu kurallara aykırı bir biçimde inşa edilmiş durumda. Bu doğrultuda fay, şehir merkezindeki iki ilçe olan Yunusemre ve Şehzadeler ilçesinden toplamda 14 mahalleden geçerek büyük bir risk oluşturuyor. Aktif fayın merkezdeki Dilşikar, Kocatepe, Bayındırlık, Ege, Göktaşlı, Saruhan, Dere, Mutlu, Lalapaşa, Kaynak, Akmescit, Uncubozköy, Keçiliköy, Yukarıçobanisa ve Aşağıçobanisa mahallerinden geçtiği görülüyor.
2 BİN BİNA FAY ÜZERİNDE BULUNUYOR
AFAD Deprem Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, yakın zaman önce yaptığı açıklamada Manisa’da aktif fay hattı üzerinde bulunan yapıların deprem sarsıntısından bağımsız olarak doğrudan fay hareketinden etkilenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Manisa Fayı üzerinde doğrudan yer alan çok sayıda yapı bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Orhan Tatar,“Benim incelediğim çalışmalarda yaklaşık 2 bin binanın doğrudan fay hattı üzerinde yer aldığı görülüyor. Bu binalar, olası bir yüzey kırığı durumunda, depremin sarsıntı etkisinden bağımsız olarak doğrudan yüzey deformasyonundan etkilenme riski taşıyor. Yani zeminden gelen deprem dalgalarının dışında, bizzat fayın kendisinin kırılmasıyla oluşacak hareketlerden zarar görebilir” dedi.
“2000 ÖNCESİ İNŞA EDİLEN YAPILAR RİSKLİ”
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Besim Dutlulu da kentteki yapı stoğunun mevcut durumu hakkında çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Belediye olarak afet yönetiminde sorumluluklarının bilincinde olduklarını ifade eden Dutlulu, “Bize gösterilen risk haritası gerçekten insanın içini ürpertiyor. Haritada kent merkezinin kıpkırmızı olduğunu gördük. Bu da, 2000 öncesi inşa edilen yapıların büyük çoğunluğunun riskli olduğunu ortaya koyuyor" diye konuştu.
BÜYÜK DEPREMLER ÜRETEBİLİR
Manisa Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Bülent Bayraktar, fayın büyüklüğü ve üretme potansiyeliyle ilgili uyarılarda bulunarak, “Manisa fayı olarak isimlendirilmiş ve işaretlendirilmiş büyük bir fayımız mevcut. Spil Dağı eteklerinden başlayarak, Turgutlu’ya kadar uzanan 130 kilometrelik uzun ve tehlikeli bir fay. Kireç taşları üzerinde gelişmiş ve yaklaşık 170 yıldan fazladır sessiz. Bu durum, enerji birikiminin ciddi boyutlara ulaşabileceğine işaret ediyor. Tarihte 7 ila 8 şiddetinde depremler ürettiği biliniyor, bu da benzer büyüklükte yeni depremler üretebileceğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Uzmanlar, Manisa için hem zemin riski hem de yüzey kırığı tehlikesi nedeniyle bu bölgelerdeki yapıların acilen mikro bölgeleme çalışmaları ile değerlendirilmesi ve kentsel dönüşüm planlarının bu risklere göre hazırlanması gerektiğini vurguluyor. HABER: YUSUF BÖYÜK
