Çin’in Anhui eyaletinde yaşayan ve yoksul bir ailenin çocuğu olan Wang Shangkun, 2011 yılında sosyal medyada gördüğü “Bir böbrekle de yaşayabilirsin” paylaşımlarına inanarak organ mafyasıyla iletişime geçti. O dönem henüz 17 yaşında olan Shangkun, ailesinden gizli bir şekilde yasa dışı ameliyata girerek sağ böbreğini 20 bin yuana sattı. Paranın büyük kısmıyla da dönemin en çok arzulanan cihazları olan iPhone 4 ve iPad 2 satın aldı.
Ancak bu karar, hayatının geri kalanını karartacak bir dönüm noktasıydı. Sağlıksız koşullarda yapılan operasyon sonrası enfeksiyon kaptı, kalan tek böbreği de kısa sürede işlevini kaybetti.
Makineye Bağlı Yaşam Sürdürüyor
Bugün 31 yaşında olan Wang Shangkun, Çin’de “trajik bir teknoloji bağımlılığı örneği” olarak anılıyor. Haftada üç kez diyalize girmek zorunda, üçüncü derece engelli sayılıyor ve çalışamaz durumda. Ailesinin anlattıklarına göre, çoğu zaman yataktan kalkamıyor ve sosyal hayatla bağlarını neredeyse tamamen koparmış durumda.
Newsweek ve Vice’ın haberlerine göre, bağışıklık sistemi çöken Shangkun sürekli enfeksiyonlarla boğuşuyor. Ne nakil şansı var ne de kalıcı bir tedavi umudu. Annesi, “Artık tek çabamız, oğlumun nefes almaya devam edebilmesi” sözleriyle çaresizliğini dile getiriyor.
Organ Mafyası Çökertildi Ama Acı Dinmedi
2012’de Çin polisi, bu ameliyatı gerçekleştiren yasa dışı organ şebekesini çökertti. Olayla bağlantılı doktor ve aracıların da aralarında bulunduğu beş kişi hapse girdi. Mahkeme, Wang’ın ailesine 1,48 milyon yuan tazminat ödenmesine hükmetti. Ancak yıllar süren tedavi masrafları bu parayı eritti, geriye sadece ağır bir borç yükü kaldı.
“Bir Telefon İçin Hayatımı Mahvettim”
Wang Shangkun, yıllar sonra verdiği röportajlarda gençlere ders niteliğinde açıklamalar yaptı. “Başkalarına özenerek bir telefon uğruna sağlığımı sattım. Hayatımın en büyük pişmanlığı o karardır” diyerek yaşadığı pişmanlığı dile getirdi.
Teknoloji Uğruna Tehlikeli Kararlar
Uzmanlara göre, Shangkun’un hikâyesi tekil bir olay değil. Özellikle Asya’da son model telefonların statü sembolüne dönüşmesi, gençleri borçlanmaya veya sağlığını riske atmaya yöneltiyor. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre, organ kara borsası hâlâ aktif ve yoksul bölgelerde çaresiz insanlar bu tür yasa dışı yollara başvurabiliyor.
Bir Telefon, Bir Ömür
Bugün milyonlarca kişi için iPhone hâlâ bir “prestij göstergesi” olsa da, Wang Shangkun’un hikâyesi, yanlış bir kararın tüm hayatı nasıl geri dönülmez şekilde değiştirebileceğini gözler önüne seriyor. Birkaç bin dolarlık cihaz için verilen organ, yıllar sonra sahibini makinelere mahkûm etti.
