KRONİK D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ: GÖRÜNMEZ TEHLİKENİN SAĞLIĞIMIZA ETKİLERİ
Modern yaşamın getirdiği kapalı ofisler, güneşten kaçınma alışkanlıkları ve dengesiz beslenme, sessiz bir salgını beraberinde getiriyor: “D vitamini eksikliği” Öyle ki, Türkiye’de her 10 kişiden 7’sinde bu eksiklik görülüyor. Peki, uzun süreli D vitamini eksikliği yalnızca halsizlik ve kemik ağrısından ibaret mi? Yoksa vücutta domino taşı etkisi yaratan derin sonuçları var mı?
Kemikler Çatırdıyor: Osteoporoz ve Kırık Riski
D vitamini, kalsiyum emiliminin olmazsa olmazıdır. Kronik eksiklik, kemik yoğunluğunu azaltarak “osteoporoz” hatta çocuklarda “raşitizm ”riskini artırır. Yaşlılarda basit bir düşme, kemik kırıklarına yol açabilir.
Bağışıklık Sistemi Alarm Veriyor
D vitamini, bağışıklık hücrelerini düzenleyen bir "modülatör" gibi çalışır. Eksikliğinde “otoimmün hastalıklar” (MS, romatoid artrit), sık enfeksiyonlar ve hatta bazı kanser türlerine yatkınlık artar. COVID-19 pandemisinde D vitamini seviyeleriyle hastalık şiddeti arasındaki bağlantı da bu nedenle tartışılmıştır.
Kalp ve Damarlar Tehdit Altında
Araştırmalar, D vitamini eksikliği olan bireylerde “hipertansiyon”, kalp damar hastalıkları ve inme riskinin arttığını gösteriyor. Damar sertliğini tetikleyen enflamasyon, D vitamini düşüklüğüyle ilişkili bulunmuştur.
Depresyon ve Beyin Sisine Davetiye
D vitamini reseptörleri beyinde yoğun olarak bulunur. Kronik eksiklik, “serotonin” üretimini azaltarak depresyon, anksiyete ve bilişsel gerilemeye zemin hazırlar. Özellikle mevsimsel depresyonun karanlık tetikçisi olabilir.
Diyabetle Gizli İlişki
D vitamini, insülin direncinin kırılmasında rol oynar. Eksikliği, tip 2 diyabet riskini artırırken, gebelikte “gestasyonel diyabet” olasılığını yükseltebilir.
Ne Yapmalı?
- Güneşle Barışın: Günde 15-20 dakika kol ve bacaklarınızı güneşlendirin.
- Besin Kaynaklarını Tüketin: Somon, sardalya, yumurta sarısı, mantar ve D vitamini takviyeli süt ürünlerini diyetinize ekleyin. Beslenme uzmanınızdan destek alın.
- Doktor Kontrolü Şart: Eksiklik şiddetinize göre hekiminiz yüksek doz takviyeler önerebilir.
-Mineral Seviye Ölçümü : Vücutta Magnezyum eksikliği varsa D vitamini karaciğer ve böbreklerde aktif formuna dönüştürülemez.Kanda d vitamini yüksek ölçülse bile ham formu olduğu için etkisizdir.Ayrıca D vitaminin yağ dokusunda depolanması ve kanda taşınması için de magnezyum gereklidir.Bunun için ıspanak, çiğ kabak çekirdeği, badem, avakado, bitter çikolata tüketin.
D vitamini eksikliği, "kan değerleriniz düşük" ibaresinden çok daha fazlasıdır. Vücudunuzun alarm sinyallerini görmezden gelmeyin. Unutmayın; bu vitamin, bir hormon gibi tüm sistemleri etkiler.
Sağlığınızı güneşe çıkarın!