Dünyanın en önemli zeytinyağı üreticilerinden biri olan Türkiye, son 8 aylık süreçte zeytinyağı ihracatında büyük düşüş yaşadı. Zeytinyağı ihracatı geçen yıl aynı döneme göre ürün bazında yüzde 20’lik azalışla 38 bin 802 tona gerilerken, elde edilen döviz tutarı yüzde 45’lik azalışla 356 milyon dolardan 197 milyon dolara indi.
Zeytinyağı ihracatında 2024/25 sezonunun 8 aylık dönemi geride kaldı. İhracat, 2023/24 sezonunun aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 20’lik azalışla 48 bin 595 tondan 38 bin 802 tona geriledi. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatından elde ettiği döviz tutarı zeytinyağı fiyatlarındaki düşüşün de etkisiyle yüzde 45’lik azalışla 356 milyon dolardan 197 milyon dolara indi. Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre tüketici ülkelere yapılan zeytinyağı ihracatından elde edilen döviz tutarı yüzde 20’lik azalışla 162 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında tüketici ülkelerin payı yüzde 62’den yüzde 82’ye yükseldi.
KATMA DEĞERLİ VE MARKALI ÜRÜNLER ARTMALI
Tüketici ülkelere yapılan zeytinyağı ihracatının yüzde 11 artışını Türk zeytinyağı sektörünün katma değerli ve markalı ihracat potansiyelinin giderek yükseldiğinin göstergesi olarak tanımlayan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, başta Uzak Ülkeler olmak üzere hedef pazarlarda Türk zeytinyağına ilginin arttığına dikkati çekti. Uygun, “Rekabeti yalnızca fiyat üzerinden değil kalite, sürdürülebilirlik ve marka değeri üzerinden şekillendirmekte kararlıyız. Bu doğrultuda ambalajlı ve katma değerli ürün ihracatını artırmak için önemli adımlar atıyoruz. Markalı ürünlerle doğrudan nihai tüketiciye ulaşmayı hedefliyor, ürünlerimizin değer zincirini güçlendiriyoruz. Türkiye’nin toplam zeytinyağı ihracatında ambalajlı zeytinyağının payı yüzde 63 iken, tüketici ülkelere yaptığımız ihracatta ambalajlı zeytinyağı ihracatımız 98‘e ulaşıyor” diye konuştu.
YÜKSEK GÜMRÜK VERGİLERİ REKABETİ ETKİLİYOR
Türkiye'den Avrupa Birliği’ne yapılan zeytinyağı ihracatında AB’nin uyguladığı yüksek gümrük vergilerinin Türk zeytinyağı sektörünün rekabet gücünü zayıflattığının altını çizen EZZİB Başkanı Emre Uygun, Fas ve Tunus gibi ülkelere AB’ye zeytinyağı ihracatında sıfır gümrükle tanınan avantajın Türkiye’ye de sağlanması taleplerini yineledi. Uygun şöyle devam etti: “Güncellenmesi gündemde olan Gümrük Birliği Anlaşması'nda zeytinyağımızın öncelikli konular arasında yer almasını bekliyoruz. AB’den en az 60 bin tonluk gümrüksüz bir kota tahsisi talep ediyoruz. Benzer şekilde, Birleşik Krallık ile yürütülen Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinde de zeytin ve zeytinyağımızın stratejik ürün olarak değerlendirilmesi, bu önemli pazarda yerimizi güçlendirecektir.”
SEKTÖR FUARLARA HAZIRLANIYOR
Zeytinyağı sektörünün ithalata ihtiyaç duymadan ihracat yapan, net döviz girdisi sağlayan milli ve yerli bir sektör olduğuna dikkati çeken Başkan Uygun, “Bu sorumlulukla yeni pazarlara açılmaya ve mevcut pazarlardaki payımızı büyütmeye devam ediyoruz. Tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimiz kapsamında, Ticaret Bakanlığımızın Uzak Ülkeler Stratejisi doğrultusunda Brezilya ve Avustralya gibi uzak pazarlara düzenlediğimiz sektörel ticaret heyetlerinin ardından, 03-07 Mart 2025 tarihleri arasında ABD’de düzenlenen “Natural Products Expo West” fuarı ile eş zamanlı olarak bir sektörel ticaret heyeti gerçekleştirdik. Heyet kapsamında yapılan ikili iş görüşmeleri ve perakende zinciri ziyaretleri sayesinde önemli iş bağlantıları kurduk. ABD'deki Summer Fancy Food Show, Japonya’daki Foodex ve Çin'deki China International Import Expo gibi fuarlarda Türk zeytin ve zeytinyağını tanıttık ve tadım etkinlikleriyle bilinirliğimizi artırdık. En son Çin'in Guangzhou kentinde düzenlenen 18. Edible Oil Expo’ya katılım sağladık. Önümüzdeki durak, Eylül ayında 18 firmamızın katılımıyla “Kanada Sektörel Ticaret Heyeti” olacak” ifadelerini kullandı. CÜNEYT HASÇELİK
