Manisa Türkiye’nin tarım ve sanayi bakımından önde gelen illeri arasında yer alıyor. Nüfusun büyük çoğunluğunun tarım ile uğraştığı kentin yüzde 51’i ekili alan olarak kullanılıyor. Kış aylarına girdiğimiz bu aylarda çiftçiler arazileri boş kalmasın diye kışlık sebze ekiyor. Başlıca ekilen sebzeler arasında lahana, brokoli, karnabahar, pırasa ve marul yer alıyor. Sebzelerin üreticideki satış fiyatı ve pazardaki ile marketteki satılan fiyatları arasındaki uçurum fark dudak uçuklatıyor. Çiftçiler her sene olduğu gibi emeklerinin karşılığını bu sene de alamadıklarını dile getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu )TÜİK) verilerine göre, 2016 yılında il genelinde toplam 2 bin 838 ton brokoli üretilirken, bu miktar 2020 yılında 8 bin 140 tona yükseldi. 2024 yılında ise Manisa genelinde 11 bin 984 ton ekilen brokolinin fiyatı, tarlada 12-15 TL arasında seyrediyorken bu rakamlar pazarda 40 TL, markette ise 60 TL’leri buluyor. Bu makas farkı üreticinin belini büküyor. Üreticiler bu yıl ise sezon başında brokolinin kilosunu 60 liradan sattıklarını ancak fiyatların son günlerde 10 TL’ye kadar düştüğünü belirtiyor.
TÜRKİYE’DE BROKOLİ ÜRETİMİNDE BÜYÜK ARTIŞ
Türkiye, tarımsal üretime destek veren ve gençlerin tarıma yönelmesini sağlamak amacıyla çeşitli uygulamalar geliştiren bir ülke. Fakat bu uygulamalar tarımla uğraşan çiftçiler için yeterli olmuyor. Artan fide fiyatları, gübreler ve kullanılması gereken tarımsal ilaçların yanı sıra yakıttaki ve elektrik tarifelerindeki artış çiftçileri ekim yapmaktan alıkoyuyor. Enflasyon en çok çiftçiyi vuruyorken bile Türkiye’de 2016 yılında brokoli ekimi 55 bin 82 ton, 2020 yılında 95 bin 57 ton, 2024 yılına gelindiğinde ise 140 bin ton olan üretim 2025 yılında toplam 169 bin 500 tona çıkarak büyük bir artış yaşandı.
“FİYATLAR BOYNUMUZU BÜKÜYOR”
Manisalı kışlık sebze üreticileri fiyat yetersizliğinden dolayı zor durumda olduklarını ifade etti. Bir üretici, fiyatların enflasyon oranında yükselmesi umuduyla kışlık sebze ektiklerini ancak ekilen ürünlerin bir türlü değer görmediğini belirterek, “Bu sene ektiğimiz brokoli kendi masrafını bile çıkartamazken biz nasıl sebze ekelim? Bu yıl brokolinin kilosunu 60 liradan satmaya başladık. Böyle giderse ilk defa yüzümüz güler, derken bir hafta geçmeden fiyatlar tarlada 10-15 liralara geriledi. Bu fiyatlar sadece boynumuzu büküyor. Brokolinin fidesini bile 3,5-4 TL’ den aldık. Şimdi büyüttük, bir yığın masraf ettik, tam kazanacağız derken yine mahsul elimizde patladı. Yevmiyecinin olmuş parası bin lira, harcadığımız mazotu kendi emeğimizi bile saymıyorum, bu masrafları nasıl ödeyeceğiz. Brokoli parası bunca masrafı zaten kurtarmıyor. Bizde para yapmayan mal, pazarda ve markette en az 3 katına satılıyor. Bizim suçumuz ne? Gerçekten biz çiftçiler her mahsul döneminde görmezden geliniyoruz. Bu fiyat farkı normal değil. Resmen çiftçi kazanmasın, kim kazanırsa kazansın deniliyor. Bizi mağdur ediyorlar. Yetkililer bu fiyatlara bir el atmalı” ifadelerini kullandı.
