SARA HASTALARI ANNE OLABİLİR Mİ?
Elbette, sara ( Epilepsi) hastaları iyi bir anne olabilirler, ama bazı kurallara uymak kaydı ile.
Öncelikle tek başına sara ( Epilepsi) hastalığının – eşlik eden beyin hasarı yoksa- akıl hastalığı olmadığını vurgulamalıyım. Ne yazık ki gerek ülkemizde, gerek dünyada halen sara hastaları damgalanmaktan kurtulamayıp, sıklıkla toplum dışına itilebiliyorlar.
En sık yapılan hata: Maalesef gebe kalan epilepsi hastalarının azımsanmayacak bir kısmı, doktorlarına sormadan ilaçlarını aniden kesebiliyor. Biz hekimlerin en çok korktukları durum olan bilincin hiç yerine gelmeksizin ardısıra gelen nöbetlerin en büyük nedeni ani ilaç kesilmesidir. Bu durumun gebelikte yaşanması, anne ve bebeğin hayatını riske atabildiği gibi, bebekte ilerde kalıcı sağlık sorunlarına da yol açmakta.
Planlı gebelik çok önemli: Sara hastalığı olan kadınların çocuk sahibi olmayı planlamadan, hatta evlenmeden, evlilik öncesi dönemde takipli oldukları doktorlarıyla tedavi planlarını yapmaları çok önemlidir. Bazen eş adayı ile hekimin görüşmesi toplumsal ön yargıları kırmak adına iyi bir fırsat olabilir.
Gebelikte nasıl ilaç kullanmalı ? Gerekli tetkikler yapıldıktan sonra, hasta nöbet geçirmeye devam ediyor veya tetkiklerde nöbet riski görülürse, ilaç tedavisi asla kesilmez. Bu durumda hastadaki nöbet türüne göre daha güvenli ve daha düşük doz bir ilaca geçmek, çoklu ilaç alınıyorsa tek bir forma düşürmek gerekir. Bu geçişler birkaç ay sürebildiğinden planlamanın erken yapılması şarttır.
Gebelikte ideal ilaç nasıl olmalı? Nöbetin tipine göre seçilecek ve mümkün olan en düşük dozda kullanılan tek bir çeşit ilaç ideal ilaçtır.
Epilepsi annelerin çocukları: Yapılan araştırmalar epilepsili annelerin yüzde 90 oranında sağlıklı çocuk dünyaya getirdiğini göstermekte. Bilinen bir hastalığı olmayan anne adayları da benzer riske sahip. Kalan yüzde onluk grubun hepsinin de her zaman yaşam kalitesini etkileyen sorunları da olmuyor. Ama seçilen ilacın içerik ve dozunun bebekte oluşabilecek riski etkilediğini bir kez daha söylemeliyim.
Peki, emzirirken ne yapmalı ? Gebelikte önerilen kategori ve dozdaki ilaçlar çoğunlukla emzirme döneminde de aynı şekilde güvenli. Ancak emzirme döneminde anneler uykusuz ve yorgun olacaklarından, nöbet riski artar. Bu dönemde annelere uyuma ve dinlenmeleri için mutlaka fırsat yaratılmalı ve yanlarında yardımcıları olmalıdır.
Önyargılar kırılmalı : Değişmesi gereken zihniyet, epilepsi tanısı alan kadınları evlenmekten, anne olmaktan alıkoyan, nöbetlere tanık olup boşamak isteyen eşlerin veya ailelerin bakış açılarıdır. Ülkemiz ve dünyada epilepsili kadınların evlenme ve çocuk sahibi olma oranlarının daha az olduğunu üzülerek belirtmeliyim..
Kendine iyi bakan her kadın, iyi bir anne olabilir.
Güzel ve sağlıklı yaşamak dileği ile…
