Sonbahar ve kış aylarının başlaması ile tüm dünyada artış eğilimi gösteren uyuz hastalığı, bulaşıcı olması yönüyle tehlikeli sağlık sorunları arasında yer alıyor. Manisa Özel Grandmedical Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Gülenç, uyuz hastalığının deride tüneller kazarak ilerlediğini, şiddetli kaşıntı nedeniyle deri bütününde bozulmalar ve buna bağlı olarak da ikincil enfeksiyonlar meydana geldiğini belirtti. Uzm. Dr. Gülenç, “Uyuz akarı, oda sıcaklığında ve nemli ortamlarda konak dışında iki ila beş gün canlı kalabilmektedir. Yüksek sıcaklıkta ve düşük nemde bu süre kısa, düşük sıcaklıkta ve yüksek nemde ise bu süre uzundur. Uyuz hastalığı her yaş gurubunda, her ırkta, her cinsiyette, her toplumda görülebilen bir enfestasyon hastalığıdır. Çocuklarda, genç erişkinlerde ve yaşlılarda daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir” diye konuştu.
AİLE İÇİNDE BULAŞMASI DAHA KOLAY
Uyuz hastalığının yapısı itibariyle kişiden kişiye bulaştığını belirten Uzm. Dr. Gülenç “Uyuz hastalığına sebep olan akar, yüzeysel deri katmanında yerleşmektedir. Bulaşta en önemli olan şey, uzun temas süresi ve aynı yatağı paylaşmak gibi durumlardır. Bu da en az 15-20 dakikayı kapsamaktadır. Bu nedenle tokalaşmak gibi kısa temas süreli durumlarda bulaş ihtimali daha düşüktür. Uyuz hastalığı aile hastalığı olarak geçmektedir. Özellikle aile içerisinde, eşte, yakın temas halinde olduğu ailenin diğer fertlerinde ve cinsel eşlerde de görülebilmektedir” ifadelerini kullandı.
KÖPEKTEN UYUZ BULAŞABİLİR!
Uyuz hastalığının, toplu yaşam merkezlerinde daha fazla bulaşabilme ihtimalinin olduğunu, farklı varyantlar ile hayvandan insana da bulaşın gerçekleşebileceğini belirten Uzm. Dr. Gülenç “Toplu yaşanılan öğrenci yurtları, yatılı okullar, kreşler, bakım evleri gibi ortamlarda kişiden kişiye yayılım daha fazla görülmektedir. Uyuzun, uyuz akarının diğer varyantları ile hayvandan insana ara sıra bulaştığı da saptanmıştır. Burada da en çok köpekler etken olarak görülmüştür” dedi.
BELİRTİLERİ: KAŞINTI VE UYKUSUZLUK
Hastalığın en tipik bulgusunun kaşıntı olduğunu belirten Uzm. Dr. Gülenç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kaşıntıyla birlikte uykusuzluk ve beraberinde getirdiği diğer semptomlar görülmektedir. Kaşıntılı döküntü vücudun tamamında görülebilmektedir. Ancak bebeklerde ve çocuklarda baş boyun bölgesini de kapsayacak tarzda vücudun tamamında görülebilmekte. Bebek ve çocuk dışındaki popülasyonda daha çok yüz ve boyun bölgesi hariç vücudun diğer bölgelerinde çok daha yaygın şekilde görülebilmektedir. Tabii ki en sık kıvrım bölgeleri; kol, el ve ayak parmak araları, el bilekleri, avuç içi, taban bölgesi ve kıvrım bölgesi olabilecek meme bölgesi, kasıklar, koltuk altlarında daha yaygın olarak görülebilmekte.”
TEDAVİ EDİLMEZSE YILLARCA SÜREBİLİR!
Uyuz hastalığının tedavisi olan bir hastalık olduğunu ifade eden Özel Grandmedical Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Gülenç, hastalarda tedavisiz kaldıkları müddetçe; haftalarca, aylarca hatta yıllarca uyuzun belirtilerin görülebileceğini belirtti. Tedavide hasta ile birlikte temas halinde bulunan kişilerin de tedavi edilmesi gerektiğini vurgulayan Uzm. Dr. Gülenç, “Tedavide esas olan semptomu olmasa da kişi ile birlikte eş ve ailenin diğer fertleri ve cinsel eşlerin birlikte tedavi edilmesidir. Tedavide topikal ve sistemik tedavi seçeneklerimiz mevcuttur. Etkili bir tedaviden bir hafta on gün sonra kaşıntı şikayetleri belirgin bir şekilde azalmaktadır. Ancak tam iyileşmeyi bir ay gibi bir zaman diliminde görebilmekteyiz. Uygulanan tedavinin bir hafta arayla tekrar edilmesi, tedavideki başarının anahtarı olmaktadır. Topikal tedavi vücudun tüm bölgelerine uygulanıyor. Kaşıntının olmadığı bölgelere de uygulanması gerekiyor çünkü parazitin akarı, tüm vücut bölgelerinde bulunabilmektedir. İlk tedaviden sonra yumurtadan çıkan yavru parazitleri de öldürmek amacıyla ikinci bir tedavi uygulanmak gerekmektedir” dedi.
HASTALIKTAN KORUNMANIN YOLLARI
Hastalıktan korunmanın yollarına da değinen Uzm. Dr. Gülenç, sözlerini şöyle tamamladı: “Korunma konusunda ise yatak kılıflarının, çarşafların, iç çamaşırların ve diğer tekstil ürünlerinin yüksek sıcaklığa maruz bırakılması, yıkanması gerekmektedir. Makinede 60 derecede yıkamakla akarlar ölmektedir. Oda ve ortam temizliği için ise normal temizlik ürünleri ile detaylı bir temizlik yapmak gerekmektedir. Halı döşemeli zeminle ve mobilyaların da elektrikli süpürgelerle çekilmesi gerekmektedir. Uyuz geçiren kişi tekrardan uyuz geçirebilir bağışıklık bırakmamaktadır. Tedavide başarının şartı belirti olmasa dahi hasta olan kişi ile birlikte temas ettiği, özelikle eşi ve temas halindeki diğer aile bireyleri varsa cinsel eşinin de birlikte tedavi edilmesi gerekmektedir.”
