Nev Sağlık Grubu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Sinan Gültekin, çocuklarda sıkça görülen iştahsızlık sorununa dair önemli açıklamalarda bulundu. Gültekin’e göre her az yiyen çocuk iştahsız kabul edilmemeli. Ailelerin paniklemeden önce çocuğun büyüme-gelişme eğrisine bakmaları gerekiyor.
İştahsızlık Nedir?
İştahsızlık, çocuğun yemek yeme isteğinde belirgin bir azalma ya da bu isteğin tamamen kaybolmasıdır. Ancak her az yiyen çocuk iştahsız değildir. Ailelerin yaklaşık yüzde 30–40’ı çocuklarının yeterince yemediğini düşünse de, bu her zaman gerçek bir sorun anlamına gelmez. Bu konu çocuk polikliniklerine en çok başvurulan şikâyetlerden biridir.
İştahsızlıkta İlk Adım: Çocuğun Büyüme Eğrisine Bakın
Dr. Gültekin’e göre aileler, çocuklarının iştahını değerlendirirken şu soruları sormalı:
Çocuğun boy ve kilosu yaşına göre uygun mu?
Son 1 yıldaki kilo ve boy artışı normal mi?
Çocuğun genel sağlık durumu iyi mi?
Eğer çocuk sağlıklı büyüyor, gelişim eğrisi normal seyrediyorsa, sadece “az yemek” şikâyeti ile vitamin ya da kan testi yapılmasına gerek yok.
Ne Zaman Endişelenmeli?
İştahsızlığa şu belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka bir uzman değerlendirmesi gerekir:
Sürekli kusma, ishal veya kabızlık
Halsizlik ve karın ağrısı
Aşırı su içme isteği
Hızlı kilo kaybı veya gelişim geriliği
Bu belirtiler altta yatan hastalıkların işareti olabilir.
Aileler Nasıl Davranmalı?
Ebeveynler yemek seçiminde rehber olmalı, ancak çocuğun ne kadar yiyeceğine kendisinin karar vermesine izin verilmelidir.
Zorla yedirmek, çocuğun yemekle olan doğal bağını zedeler.
Yemek sırasında göz teması, sakinlik ve sabır şarttır.
Televizyon karşısında yemek yedirmek hem obezite riskini artırır hem de yeme farkındalığını azaltır.
Yemek süresi kısa tutulmalı, yemek ısrarla uzatılmamalıdır.
Ne Kadar Yemeli?
Dr. Gültekin, çocuğun yaşına ve kilosuna göre şu önerilerde bulunuyor:
Porsiyon miktarı çocuğun kendi yumruğu kadar olmalı.
Yaşa göre ortalama: Ay başına 1–1,5 yemek kaşığı
Günlük miktar: 30 ml / kg hesabı yapılabilir.
Büyük tabaklar, çocukların fazla yemek yemesine sebep olabilir. Bu da uzun vadede iştah dengesini bozabilir.
Okul Öncesi Çocuklarda Beslenme
Bu dönemde çocuklar besin seçici olur, ama zamanla alışırlar.
Sevmediği gıdayı ebeveynlerinin tükettiğini görmek çocuk için olumlu bir etkidir.
Israrla yedirmeye çalışmak ya da ödül olarak yemek vermek çocukta olumsuz ilişki oluşturur.
Sebzeler bu yaşta en az tercih edilen gıdalar olsa da, tekrar tekrar sunmak önemlidir.
Özetle Ailelere Öneriler
Az yemek iştahsızlık değildir, gelişim eğrisine odaklanın.
Zorla yedirmeyin, örnek olun.
Gıda kalitesine dikkat edin, porsiyon miktarını yaşa uygun tutun.
Televizyon veya oyunla yeme alışkanlığından uzak durun.
Düzenli yemek saatleri oluşturun, abur cubur ve ara öğünleri kısıtlayın.