Bir ülkenin fakir olduğu nasıl anlaşılır?

Bunu anlamanın elbette birçok yolu vardır. Ancak ben Manisa’yı ilgilendiren yönüyle, bir ülkenin fakir olduğunun göstergelerinden sadece birini anlatmaya çalışacağım.

Manisa gibi dünyanın en önemli tarım merkezlerinden birinde sofranıza gelen meyve ve sebzenin ne kadar taze ve kaliteli olduğuna baktığınızda, fakir bir ülkede yaşayıp yaşamadığını anlarsınız.

Pazardan, manavdan veya marketten aldığımız ürünlerin büyük bölümü Manisa’da veya yakınlarda bir yerlerde yetişmesine rağmen, tarla veya bahçelerin en kötü ürünlerinden oluşuyor. Neden mi? Çünkü iyisi ihraç ediliyor…

Gazetelerde Türkiye’nin tarım ihracatına ilişkin sık sık sevindirici haberler okurken, diğer yandan farkında olarak veya olmayarak ihracattan arta kalmış kalitesiz ürünleri tüketmeye devam ederiz.

Zaten farkında olduğum bu acı durumu, bir süredir Manisa’da kaliteli kuru üzüm arayıp da bir türlü bulamayınca iyice anladım. Dünyanın kuru üzüm merkezi olan Manisa’da kaliteli kuru üzüm bulmak neredeyse imkansız!

İyisi son tanesine kadar ihraç ediliyor, arta kalan kötüsü ise iç piyasaya sürülüyor. Sonuç olarak Manisa’da yaşayan bir vatandaş bile eğer kendi bağı yoksa kaliteli kuru üzüme ulaşamıyor.

Yaz aylarında kiraz ve yaş üzüm başta olmak üzere tüm meyve ve sebzelerin, kış aylarında da kuru üzüm ve incir başta olmak üzere yine tüm meyve sebzelerin en kötüsünü tüketiyoruz.

Neden iyisi ihracata gidiyor da arta kalanı biz yiyoruz peki? Sebebi gayet basit; ihracata gidecek kiraz çiftçi tarafından dalında 5 dolara satılıyor. Bu ürün Avrupa ülkesinde kilosu 10 eurodan satılıyor. 5 dolarını bizim çiftçi, 5 dolarını toptancı, ihracatçı ve yabancı perakendeci kazanıyor.

İç piyasada 5 dolara satamazsınız, satarsanız pazar tezgahına 8 dolara gelir. Bugünün parasıyla kirazın kilosunu 250 TL’ye pazarda kimse alamaz. Çünkü insanların alım gücü bu rakamların çok altında.

Bir ülkede alım gücü çok düşükse o ülkede üretilen kaliteli mallar alım gücünün daha iyi olduğu ülkelere gider. Bunu engelleyemezsiniz… Böyle bir durumda ürününü ihracata göndermek isteyen çiftçiye de kızamazsınız…