Manisa
09 May, 2024, Thursday
  • DOLAR
    32.26
  • EURO
    34.70
  • ALTIN
    2395.3
  • BIST
    10234
  • BTC
    61378.81$

Estetik(siz) kent

18 April 2023, Tuesday 16:13


Kentler dinamik bir organizma gibi zaman içerisinde sosyal, kültürel, ekonomik, teknolojik ve fiziksel açılardan değişime uğrarlar ve kendilerine özgü karakterleri ile kimlik kazanırlar.
İnsanlar kentlerini üretmeye başladıkları ilk andan itibaren kendi estetik değerlerini yapılarına ve kentlerine 
yansıtırlar. Bunun yanında kent estetiğinin her medeniyetin kendi kültürel değerlerine göre şekillendiğini söyleyebiliriz.
Çevre, doğa ve kültür bir arada uyum içinde, estetik bir algı yaratır. Kent estetiği, ortak yaşam kültüründen yani kamusal alanların estetik değer olarak geleceğe taşınmasıyla başlar ve insanın sosyal ve ruhsal yaşamına yani insana birebir etki eden bir olgudur.Çeşitli zaman kesitlerindeki toplum yapılarının yarattığı kültürel özellikler ve buna bağlı estetik duygular ile mekan kalitelerini anlamak bugünün çevrelerini oluşturmaya yardımcı olur.
Estetik en temelinde “güzellik duygusuna” uygun olandır. Dolayısıyla insan için güzel olan kent 
imgesi aynı zamanda estetik kabul edilir. Bir kentin estetik olarak nitelendirilmesi için; insan tarafından oluşturulan yapıların doğal çevre ile uyum sağlaması, bu yapıların kendi içerisinde bir bütünlük arz etmesi ve yine bu yapıların insanın sanatsal yönünü açığa çıkartması gerekmektedir.
 Nasıl bir doğa kesiti ancak öznenin ona bakışı ile bir manzaraya dönüşebiliyorsa kente bakışımız da ona dair algımızı dönüştürür. Yapılı çevre kentlinin onu görmesi, kentli olma bilinci ile bakmasıyla kentsel alana dönüşür. Tam burada zülfü yare dokunmam gerektiği düşüncemle; hatta yargılayarak; kent merkezinde yaya ve araç trafiğini düzenlemek amacıyla yalnızca işlevselliği ön planda tutularak yerkeştirilen demir bariyerlerin estetikten yoksun, görsel kirliliği üzerine hiç kimsenin eleştirmemesi daha fazla bariyerin hayatımızı kafese almasına sonuçtur. Kentsel kültürde somut bir adım atılmadan önce kentlinin fikir ve görüşlerinin değerlendirildiği, eşitlikçi bir anlayışla eleştirme hakkımızın olduğu bilinci ile yaklaşım, kent ve kentli arasında iadiyet oluşturacağına inanıyorum. Daha önce fikri takip hezeyanı olmaktan öteye gitmeyeceğini bilerek dile getirdiğim "Demir bariyerler"in üzerine biraz düşünülmesi ve estetik değer de katılması gerektiğini savunuyorum.
  Burada kentin estetik değer taşıyıp taşımadığını belirten estetik yargı, bir maddeye estetik değer atfeden pozitif bir yargılamadır. Estetik değer sergilediği düşünülerek yapılan bir öğenin,  bulunduğu bölgenin tarihsel veya kültürel motiflerini barındırması ile anlam bulacaktır.
Kentsel estetik, tarihsel süreçte kendi yapılarını inşa eden insanların kendi özgür tercihlerine göre aşağıdan yukarı yönlü meydana gelmişken, günümüzde kamu idare sistemiyle birlikte yukarıdan aşağı yönlü bir anlayışla meydana getirilmektedir. Burada kamu idarecilerinin belirledikleri standartlar kentsel estetiğe yön verir. Konuyla ilgili olarak günümüzde kentlerin yönetilmesinde yerel yönetimler ana aktörlerdir. Ancak kentlerin kent olabilmeleri için belirli standartlara ya da estetik niteliklere sahip olmaları da şarttır. Kentlerde yapıların yarattığı estetik duygular, cephe gibi biçimsel özellikleriyle estetik anlamda değerlendirilirken; yapı gruplarının bir araya gelerek oluşturduğu kentsel çevrelerde farklı biçimsel durumlar oluşabilir. Bu nedenle bir bütün olarak ele alınması gereken kentlerin inşasında “kentsel tasarım”ın esas alınması önem taşır.

Yorum Yazın

E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar ile işaretlenmişdir.