Osmanlı’da yönetim

Anadolu da önce beylik olarak ortaya çıkan daha sonradan imparatorluk haline gelen Osmanlı Devleti, Anadolu başta olmak üzere Orta Avrupa’nın , Kuzey Afrika’nın ,Hicaz ,Mezopotamya ve Kafkasya’nın bir bölümü ile Balkanlar’ın tamamında 600 yıl boyunca hüküm sürmüştür.

Osmanlı Türk-İslam devletleri arasında varlığını en fazla sürdüren devlettir . Saltanatın hakim olduğu bu topraklarda sıkça taht kavgaları yaşanmış ve bu taht kavgaları hanedan kavgalarına sebep olmuştur. Varlığı boyunca 36 padişah tarafından yönetilmiş ve kendi içinde 5 döneme ayrılarak incelenmiştir. Bu dönemler ; kuruluş , yükselme , duraklama, gerileme ve dağılma dönemleridir. Hızla yükselen Osmanlı Devleti daha sonralarda gerileyerek dağılmıştır. 

Cemaat , milliyet din, ırk farklılıklarına aynı anda hitap etmeyi amaçlayan ideolojiye sahip olan Osmanlı Devleti monarşi ile yönetilmiştir. 1876 yılında 2. Abdülhamit tarafından Kanun-i esasi ile meşrûtiyet ilan edilmiştir. Kanun-i Esasi , Osmanlı Devleti’nin ilk ve son anayasası olma özelliğini taşır. Kanun-i Esasi meclisi kurulmuş ve bu mecliste 69 müslüman ve 46 gayrimüslim üye bulunmuştur. Kanun-i Esasi 1924 yılına kadar yürürlükte kalmıştır . Bu anayasayla mutlak monarşi son bulmuş yerine anayasalı monarşi sistemine geçilmiştir. İslam dünyasında batılı tarzda hazırlanan ilk anayasa özelliğini de taşıyan Kanun-i Esasi’deki hiçbir yasa islama aykırı değildir. 

1924 Anayasası’nın yürürlüğe girmesiyle Kanun-i Esasi yürürlükten kalkmıştır. Cumhuriyetin ilanıyla ortaya çıkan bu anayasa ihtiyacı 1924 anayasasının ortaya çıkmasının temel nedenidir .