PROBİYOTİK SUPPLEMENTİ SEÇİMİ NASIL OLMALI?

Bundan önceki yazılarımda da  probiyotik ve prebiyotik konularını  detaylıca anlatmıştım. Kısaca probiyotiğin bağırsak floramızda bulunan ve patojenlere karşı savaşan yararlı  canlı organizmalar olduğunu hatırlayalım. Sofralarımızda yer verdiğimiz yoğurt, kefir, tarhana gibi fermente besinlerin probiyotik kaynakları olduklarını biliyoruz. Bir de supplement olarak eczanelerde satışa sunulan saşe yada tablet ürünler var. Önemli olanda bunlar arasında nasıl bir seçim yapmamız   gerektiğidir.

Doğru seçilmiş probiyotiklerin alınması bazı sağlık problemlerini iyileştirmenize, genel sağlık ve yaşam kalitenizi geliştirmenize yardımcı olabilir. Aslında bunu, probiyotik aldığımızda  yararlı  bakterilerin sayısının artırılmasına yardımcı olarak yaparız. Her bireyin  tam kompozisyonu kendisine  özgüdür. Siz farkında olmasanızda kolonunuzda 500’den fazla farklı türe ait milyarlarca bakteri bulunur. Sağlığa yarar sağladığı bilinen probiyotikler, çeşitli Bifidobacterium, Lactobacillus ve Saccharomyces türleridir. Birçok probiyotik supplementi aynı ekteki farklı türlerin bir kombinasyonunu içerir.

Probiyotikler tipik olarak koloni oluşturan ünitelerde (CFU) ölçülür. Bazı probiyotikler, günde 1-2 milyar CFU’luk dozlarda etkili olabilirken, bazıları istenen etkileri elde etmek için en az 20 milyar CFU gerektirebilir. Bundan dolayı probiyotik kullanımında bakterinin türünün ve kombinasyonunun yanı sıra içerdiği koloni sayısı da çok önemlidir. Her bakteri bağırsak florasında farklı bir görevi üstlenir. Bu nedenle hedefe yönelik bakteri tipi seçimi oldukça önemlidir. Yani koşulsuz tek bir doğru bakteri tipi yoktur.

Yapılan bir çalışmada IBS (İrritabl Bağırsak Sendromu)’li çocuklarda probiyotik ve prebiyotik karşılaştırılması yapılmış ve  B. lactis’in önemli konstipasyon(kabızlık) rahatlığı sağladığı tespit edilmiştir. Bu rahatlığı sağlayan türler arasında B. longum, S. cerevisiae ve L. acidophilus, L. reuteri, L. plantarum, L. rhamnosus ve B. animalis’in bir kombinasyonu bulunmuştur. Diyare (ishal) için “Lactobacillus casei” yada “Lactobacillus rhamnosus” tercih edilebilir. Bu iki organizma özellikle antibiyotik ve seyahat ishalinde oldukça etkilidir. Etkin türler arasında Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus acidophilus ve Lactobacillus bulgaricus yer alır. Probiyotikler hakkında çalışmalar hala yetersiz olmasına rağmen yağ kaybı için etkili olduğu düşünülen probiyotikler  de var. Bunlar da Lactobacillus gasseri, Lactobacillus rhamnosus ve Lactobacillus rhamnosus ve Bifidobacterium lactis’in kombinasyonunu içerir. Kolestrolseviyelerini düşürmede etkili görünen spesifik bakteri türleri arasında Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium longum ve Lactobacillus türleri bulunur.

Bu etkilerin yanı sıra hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan çeşitli çalışmalarda, çeşitli probiyotiklerin anksiyete, depresyon, otizm, obsesif-kompülsif bozukluk ve zayıf hafıza belirtilerinin iyileşmesine yardımcı olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmalarda en sık kullanılan türler Bifidobacterium longum, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium infantis, Lactobacillus helveticus ve Lactobacillus rhamnosus’dur. Probiyotiklerin, çeşitli nedenlerle, genel kaygı ve anksiyete  için etkili olduğu bilinir.

Probiyotikler sağlıklı insanlarda sağlıklı yaşamı desteklemeye yardımcı olabilir. Bununla birlikte çoğu insan için güvenli olmasına rağmen, aşırı derecede hasta olan veya HIV, AIDS’li olanlar da dahil olmak üzere bağışıklık sistemi çok kötü durumda olan insanlar için tehlikeli olabilir. Bu durumlarda kullanmadan önce bir uzmana danışmak yararlı olur.