SAĞLIK YÖNETİCİLERİNİN YENİ NESİLLERİN YAŞAMINDAKİ ROLLERİ

Yönetim; hakkında sayfalar, kitaplar yazılan; kanunlar, politikalar hazırlanan bir eylemdir. Kendi içerisinde küçücük çekirdek aileden başlayıp, kamusal veya özel grupların daha da genel bakılırsa kurumların, illerin, ülkelerin idaresine kadar şekillenen formları vardır. İdareci ve yönetici kavramları birbirlerine eş kullanılan kelimeler olsa dahi nüanslarla birbirinden ayrılır. İnsanlar yönetici olarak doğmasalar yetişmeseler de kimi zaman hayat koşulları kimi zaman sonradan gelişen karakterleri ve toplumun onlara sunduğu koşullar ile yönetici olurlar. Sağlık yöneticiliği yapan bireyler ise, bu yöneticiler arasında kendi içinde birçok şekilde ayrılır.
‘‘Kimler Sağlık Yöneticisi Olabilir?’’ denildiğinde kanaatlere göre bilgi, tecrübe, şahsiyet, basiret,  erdemlilik, adalet, sorun çözümleme kabiliyeti olan kişiler olarak ifade edilebilir. Bizzat sahadan görüp, bizde oluşan intibah eğer bu sıfatları taşımayan bir bireyin yöneticilik anlamında zorluk çekeceğidir. Ne yazık ki ülkemizin özellikle sağlık sektöründe yöneticilik ve personel akışkanlığı kurum hafızasını azaltmakta ve intizamsızlığa neden olabilmektedir. Sağlık yöneticiliği bütün dünyada oldukça uzun yıllara dayanan bir meslektir. 1910’da ABD’de başlayan sağlık yöneticiliği eğitimi son zamanlarda daha iyi şekillenmiş ve toplumun ve bireylerin ihtiyaçlara uygun şeklini almıştır. Şu an için yurtdışında, sağlık yönetimi mesleği artık hastane yönetimi, birinci basamak sağlık hizmetleri yönetimi, çevre sağlığı yönetimi, sağlık planlaması, sağlık finansmanı gibi branşlara ayrılmıştır. Türkiye’de ise sağlık yönetimine son yıllarda gereken önem verilmeye başlanılmıştır. Sağlık yönetimi için üniversitelerdeki bölüm sayıları git gide artmaktadır. Üniversitelerde bulunan sağlık yönetimi bölümleri önlisans, lisans ve lisansüstü eğitimi olarak düzenlenmiştir. Ülkemizde sağlık müdürlükleri, hastaneler ve diğer sağlık kuruluşlarının başındaki yöneticiler genellikle hekimdir. Tıp eğitiminde yönetim, ekonomi, işletme, hukuk gibi konulara ait bilgiler verilmez. Bu sebeple profesyonel sağlık yöneticiliği anlamında yapılacak tüm çalışmalar önemlidir ve idarecilik sağlık sisteminde en önemli dinamiklerden biridir. Ulusal Sağlık Yükünü en nitelikli düzenleyecek olanlar profesyonel sağlık yöneticileridir.
Peki Sağlık yöneticilerinin görevi sadece amir oldukları kurumun fiziki, ergonomik, işlevsel, personel istihdamını mı organize edip, iyileştirmek. Tabi ki hayır. Nasıl ki tüm kurumlardaki eğitici öğreticilerin yeni neslin şekillenmesine etkisi varsa onlarında vardır. John D. Rockfeller bir sözü vardır. ‘‘Zaman geçtikçe nesiller sürekli değişiyor, yenileşiyor. Her nesil, kendisiyle birlikte yeni kavramlar, söylemler, yeni ihtiyaçlar ve talepler geliştiriyor. Yeni nesillere artık eskimiş, zaman aşımına uğramış yönetim biçimleri ve yasalar zorunlu uygulanamaz’’. Bunun için biyolojik ve politik yaşı tamamlanmış kurumların değişmesi yenilenmesi gelişmesi gerekmektedir. Sağlık yöneticiliği de bu değişime ayak uyduracaktır. Branşlaşmanın ileriki yıllarda kaçınılmaz olduğunu gördüğümüz gibi, sağlık hizmetlerimin tüm aşamalarında sağlık hizmeti sunumunda yeni neslin gelişimi ile paralel yenilenmelere ihtiyaç vardır. Sağlık okuryazarlığının arttığı, teknolojiye, bilgiye ulaşmanın bu kadar kolay olduğu dönemlerde ileride bu nesle sağlık hizmeti sunumunda kilit rolü bulunan sağlık yöneticileri kendilerini her daim geliştirme ihtiyacında olacaktır. Yenidoğan bir bebeğin doğduğu andan itibaren araştırılacak gen haritaları ile hangi hastalıklara yatkınlığı olacağı, gelişim çağındaki çocukların ebeveynlerinin yanında kendi bireysel tercihlerinin de sorulacağı tedavi protokolleri, yetişkinlerin hekim seçme haklarının yanında hastalıkları hakkında daha detaylı bilgilendirme ve seçim protokolleri sunulması,  sağlık iletişiminin çok daha profesyonel zeminde daha iyi noktalara ulaşması, anlaşmazlıkların ve şiddetin sağlık gibi tüm platformlarda son bulması adına sağlık yöneticilerine büyük görevler düşmektedir. 
Bu minvalde özellikle sağlık yöneticiliği anlamında önümü açan önceki dönem müdürlerim, kıymetli hocalarım, akademisyen arkadaşlarım, bu mesleği icra etmek için yolan çıkan kıymetli öğrencilerim ve hali hazırda sağlığın her basamağında emek ve fedakârlık gösteren tüm sağlık yöneticisi meslektaşlarımın 18 Aralık Sağlık Yöneticileri Gününü kutlar saygı ve sevgilerimi sunarım.